کاخ گلستان
کاخ گلستان یکی از آثار جهانی ایران در فهرست میراث یونسکو است که به‌لطف معماری و تزیینات منحصربه‌فرد، محلی ایدئال برای عکاسی و ثبت تصاویر فوق‌العاده زیبا به شمار می‌رود. این بنای ارزشمند در سال ۱۳۳۴ در فهرست آثار ملی ايران و در سال ۱۳۹۲ در فهرست ميراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. علاوه بر این، وقوع رخدادهای تاریخی مهم در این محل، آن را به سندی زنده از تاریخ ایران تبدیل کرده است.
تاریخچه
بر اساس اسناد و مدارک و همین طور سفرنامه پيترو دلاواله، تاريخچه كاخ گلستان را به دوران شاه عباس صفوی نسبت می‌دهند؛ هرچند مهمترین دوره تاریخی این کاخ به عصر آقا محمد خان قاجار مربوط می‌شود. وی پس از غلبه بر لطفعلی خان زند، در سال ۱۲۱۰ هجری قمری تاج‌گذاری و تهران را به‌عنوان پایتخت انتخاب کرد که همین موضوع اهمیتی دوچندان به ارگ سلطنتی گلستان داد.
ناصرالدین شاه قاجار نیز در این کاخ تاج‌گذاری کرد و اولین پادشاه ایران بود که سفری به اروپا داشت. همین امر باعث شد کاخ گلستان تحت‌تاثیر معماری اروپایی دستخوش تغییرات زیادی شود و شکل متفاوتی به خود بگیرد. در زمان قاجار، این مجموعه به‌عنوان محلی برای حکم‌رانی و اقامتگاه سلطنتی و همین طور تعلیم هنرمندان و معماران بود و از همین رو کاخ یادشده در قرن ۱۹ مرکز مهمی برای تولید هنر محسوب می‌شد.
در زمان حکومت مظفرالدین شاه، محمدعلی شاه و احمد شاه قاجار هیچ تغییر خاصی در این ارگ سلطنتی اتفاق نیفتاد؛ اما اهمیت این دوره به‌دلیل رخدادهای تاریخی مهمی همچون انقلاب مشروطه و تاثیرات آن است. کاخ گلستان در عصر پهلوی اول و پهلوی دوم نیز تغییراتی را به خود دید.
کاخ گلستان از یک مجموعه تاریخی تشکیل شده است که شامل چندین کاخ و تالار سلطنتی در یک باغ می‌شود. معماری این مجموعه با معماری ایرانی آغاز شد و سپس مراودات تجاری، سیاسی و فرهنگی با کشورهای اروپایی منجر به تغییر و تحولاتی مبتنی بر معماری نئوکلاسیک اروپا شد. به همین دلیل امروزه شاهد تلفیق سبک معماری ایرانی و اروپایی هستیم که نگاه هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند.
یکی از بهترین نمونه‌های کاشی‌کاری را می‌توانید در کاخ گلستان مشاهده کنید که با مضامین مختلفی همچون اساطیری، شکار و شکارگاه، بزم، عاشقانه، رزم و نبرد، منظره، بناهای تاریخی، پادشاهان، درباریان و کارگزاران حکومتی، مذهبی و… هستند. در این کاشی‌کاری‌ها نیز تاثیر گسترش ارتباط با دنیای غرب و حمایت از هنر مشهود است. حجم نمایی، سایه روشن کاری و طبیعت‌گرایی که از مشخصه‌های بارز نقاشی غربی به حساب می‌آیند، در کنار شیوه‌های سنتی تصویرسازی ایرانی استفاده شده‌اند.
این تنها نمای بیرونی ساختمان‌های کاخ گلستان نیست که با کاشی‌کاری‌های زیبا باعث حیرت‌تان می‌شود، وقتی وارد این بناها می‌شود، آینه‌کاری‌های چشم‌نواز هوش از سرتان می‌برد؛ به‌خصوص در تالار آینه که تزیینات آن بیش از هفت سال طول کشیده است.
تزیینات طلاکاری روی سنگ هم بخش دیگری از جذابیت شمس العماره و تخت مرمر را تشکیل می‌دهند که در دوران قاجار رواج داشته است. در این تزیینات از ورق فلزی استفاده شده است که مهارت هنرمندان طلاکوب آن روزگار را نشان می‌دهد.
از مهمترین بناهای موجود در کاخ می توان به شمس‌العماره، تالار سلام، تالار آینه، ایوان تخت مرمر، تخت مرمر، حوضخانه، کاخ ابیض، خلوت کریمخانی، عمارت بادگیر، تالار عاج، تالار الماس، تالار برلیان و حوضخانه عمارت بادگیر اشاره کرد.
| نام | کاخ گلستان |
| محل قرارگیری | تهران |
| نوع بنا | فرهنگی، کاخ |
| تاریخ ساخت | 440 سال، دوره صفویه |
| تاریخ ثبت ملی | 11 بهمن 1334 |
| تاریخ ثبت جهانی یونسکو | دوم تیرماه ۱۳۹۲ |
