پارک ملی تندوره
پارک ملی تندوره در شمال شرقی ایران و نزدیک ترکمنستان واقع گردیده‌است. براساس تقسیم بندی مجموعه تندوره در شمال استان خراسان رضوی در شهرستان درگز قرار دارد. این منطقه در حوزه آبریز هریرود و کشف‌رود و زیرحوزه رودخانه درونگر قرار گرفته‌است. پارک ملی تندوره که زمانی تفرجگاه و محل تفریح مردم درگز و قوچان بود، از زیباترین و عمیق‌ترین دره‌های ژرف و پر شیب و تپه ماهورها بهره مند میباشد و از بهترین زیستگاهای جانوران وحشی به ویژه قوچ و میش اوریال میباشد که چنانچه صبح زود یا غروب در این منطقه باشید گله‌های کل و بز را می توانید بینید که در حال چرا می باشند.
مرتفع‌ترین نقطه این منطقه قله قنبرعلی در جنوب محدوده به ارتفاع ۲۵۸۶ متر است و پست‌ترین نقطه با ارتفاع ۸۸۴ متر در بخش شمالی محدوده قرار دارد. شکل خاص زیستی، ساختمان خاک، تغییرات ارتفاع، میزان بارش و شکل آن و نوسانات و گرما سبب گردیده پوشش گیاهی متنوعی در این ناحیه دیده شود. این پارک از یک سری کوه‌های مرتفع و متصل به هم تشکیل شده‌است و رشته‌کوه مشخصی ندارد.
مسیر ارتباطی
راه اصلی پارک جاده شوسه قوچان به درگز میباشد که از سه نقطه می‌توان به پارک دسترسی پیدا کرد.
۱- قریه اینچه کیکانلو (واقع بر سر راه درگز – قوچان) تا پاسگاه شکر آب (جنوب پارک) ۱۰ کیلومتر.
۲- از درگز تا پاسگاه چهل میر (شرق پارک) ۳۰ کیلومتر.
۳- از نوخندان تا زیارتگاه بابانستان (شمال پارک) ۱۲ کیلومتر.
تاریخچه
پارک ملی تندوره با مساحت ۷۳۴۳۵ هکتار در بهمن ماه سال ۱۳۴۷ به عنوان منطقه حفاظت تندوره قرق گردید و در اسفند ماه سال ۱۳۴۸ به پارک وحش تندوره تغییرنام یافت. در خرداد ماه سال ۱۳۵۰ قسمتی از شرق (ناحیه مجاور گردنه الله‌اکبر) حذف و در بهمن ماه سال ۱۳۵۳ عنوان پارک ملی تندوره به منطقه داده شد.
پارک ملی تندوره از نظر تاریخی نیز حایز اهمیت بوده ودر گذشته نه چندان دور راه ارتباطی درگز به قوچان از این منطقه می‌گذشته‌است. در این منطقه بازمانده‌های سکونت در دورانهای گذشته به چشم می‌خورد که از آنجمله می‌توان به آثار باقی‌مانده از دژی قدیمی به نام قلعه رجبه اشاره نمود که بنا بر مشهور قدمت آن به قبل از اسلام بر می‌گردد.
جانوران
از ۷ گونه گربه‌سان ایران ۵ گونه یعنی پلنگ ایرانی، گربه جنگلی، گربه دشتی، گربه پالاس و سیاه‌گوش اورآسیا در این منطقه زندگی می‌کنند. این منطقه بهترین زیستگاه پلنگ در ایران است. طعمه اصلی پلنگ کل و بز است.
از سمداران منطقه هم می توان به بز وحشی که گله‌های ۱۰۰-۱۵۰ رأسی آن در ارتفاعات منطقه دیده می‌شود و گوسفند وحشی که از گونه قوچ و میش اوریال و خالص‌ترین نژاد این گونه در ایران است، اشاره کرد. گراز از دیگر علف‌خوران پارک است که به تعداد زیاد در مناطق مختلف به‌ویژه شمال پارک زیست می‌کند. گرگ هم در قسمت‌های نسبتاً کم‌ارتفاع پارک و محدوده‌های مشرف بر روستاهای اطراف به صورت منفرد و یا دسته‌های ۲ تا ۵ قلاده‌ای دیده می‌شود و در فصل زمستان بیشتر از قوچ و میش و کل و بز و در تابستان بیشتر از گله گوسفندان اهلی تغذیه می‌کند. روباه قرمز، شغال، سمور سنگی، کفتار، رودک و انواع جوندگان همچون پیکا و تشی از دیگر پستانداران این منطقه‌اند.
پارک ملی تندوره از نظر تنوع گونه‌های پرندگان بسیار غنی است. پرندگان بیشتر در نواحی پست و حاشیه‌ای پارک و داخل دره‌ها و نزدیک به چشمه‌سارها دیده می‌شوند. کورکور، سارگپه پابلند، عقاب دشتی، عقاب شاهی، عقاب طلایی، کرکس، هما، لیل، کوکر، مرغ حق، شبگرد بلوچی، بادخورک معمولی، بادخورک کوهی، زنبورخور معمولی، هدهد، چکاوک طوقی، پپت خاکی و سنگ‌چشم دم‌سرخ گروهی از پرندگان مهاجر به پارک را تشکیل می‌دهند.
خزندگان این پارک هم شامل ۹ گونه مار غیر سمی، ۴ گونه مار نیمه سمی، ۵ گونه مار سمی، ۶ گونه سوسمار و لاک‌پشت می‌شوند.
کفچه مار، دال، قرقاول بال‌سفید و هما از گونه‌های در خطر انقراض تندوره محسوب می‌شوند.
گیاهان
پوش گیاهی پارک نیز بسیار متنوع است و تاکنون ۳۷۳ گونه از ۶۰ تیره در این پارک شناسایی شده‌است. اورس، انجیر، بید، نسترن، گوجه وحشی، کرکو، درمنه، گون، کلاه میرحسن، باریجه، آنقوزه، کندل، زیره سیاه، کتان وحشی، آویشن، انواع گرامینه، آلبالوی وحشی، شیر خشت، زرشک، انواع گیاهان یکساله مرتعی و گیاهان با ارزش داروئی از مهمترین گونه‌های گیاهی این پارک است.
| نام | پارک ملی تندوره |
| محل قرارگیری | استان خراسان رضوی، شهرستان درگز |
| نوع جاذبه | طبیعی- پارک ملی |
| تاریخ ثبت ملی | 1347 (1353) |
| جانوران | پلنگ ایرانی، گربه جنگلی، گربه دشتی، گربه پالاس و سیاه‌گوش اورآسیا، بز وحشی، قوچ و میش اوریال، گراز، گرگ، روباه قرمز، شغال، سمور سنگی، کفتار، رودک، و گونه های متنوع جانوران و خزندگان و… |
| گونه های گیاهی | اورس، انجیر، بید، نسترن، گوجه وحشی، کرکو، درمنه، گون، کلاه میرحسن، باریجه، آنقوزه، کندل، زیره سیاه، کتان وحشی، آویشن، انواع گرامینه، آلبالوی وحشی، شیر خشت، زرشک و… |
| جاذبه های پیرامون | دره شمخال، سد تبارک، آبگرم شهر کهنه، غار کلر، دره یوسف‌خان و… |
| سوغاتی های قوچان | انگور، کشمش، شیره انگور، صنایع دستی |
